গৌৰাংগলাল দাসৰ সন্মুখত কঠিন প্রত্যাহ্বান
লাডাখ সীমান্তত বিৰাজমান উত্তেজনাক লৈ চীনৰে সৈতে দ্বি–পাক্ষিক সম্পর্কৰ চূডান্ত অৱনতি ঘটাৰ সময়তে অসম সন্তান গৌৰাংগলাল দাসক টাইৱানৰ ৰাষ্ট্রদূত হিচাপে নিয়োগ কৰিছে কেন্দ্রীয় চৰকাৰে৷ গৌৰাংগলাল দাসে এটা জটিল সন্ধিক্ষণত সেই দায়িত্ব লাভ কৰিছে৷ তেওঁৰ কূটনৈতিক দক্ষতাৰ ওপৰত অনাগত দিনত চীনৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পর্ক বহুখিনি নির্ণয় হ’ব৷ কিয়নো চীনে টাইৱানক এখন স্বাধীন ৰাষ্ট্র হিচপে অদ্যাপি স্বীকৃতি দিয়া নাই৷ ইয়াৰ বিপৰীতে বিস্তাৰবাদী বেইজিঙে ৰাষ্ট্রখনক ‘এক চীন’ৰ অংশ হিচাপে দাবী কৰি আহিছে৷ বেইজিঙৰ মতে, টাইৱান সার্বভৌম চীনৰ অংশ৷ তেনে এখন দেশত ৰাষ্ট্রদূত হিচাপে বিশেষ দক্ষতাসম্পন্ন ব্যক্তিকহে ৰাষ্ট্রদূত হিচাপে নিয়োগ কৰা হয়৷ আৰু যদি বর্তমানৰ প্রেক্ষাপটলৈ চোৱা যায়, এটা কথা নিশ্চিতভাৱে অনুধাৱন কৰিব পাৰি যে নতুন দিল্লীয়ে কূটনৈতিকভাৱে দেশৰ শ্রেষ্ঠ লোকৰ মাজৰ এজনকহে টাইৱানলৈ প্রেৰণ কৰিব৷ সেয়ে নতুন ৰাষ্ট্রদূতগৰাকীৰ বাবে এয়া হ’ব দক্ষতাক প্রতিপন্ন কৰাৰ তীব্র প্রত্যাহ্বান আৰু এটা অনবদ্য সুযোগ৷ কাৰণ টাইৱানৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পর্ক নিবিড কৰাৰ এয়াই সঠিক সময়৷ ইয়াৰ বাবে আৱশ্যক হ’ব, টাইৱানক চীনৰ দৃষ্টিৰে নাচাই এখন স্বাধীন তথা ইণ্ডো–প্রশান্ত মহাসাগৰ অঞ্চলৰ গুৰুত্বপূর্ণ ৰাষ্ট্র হিচাপে চাব লাগিব৷ ইয়ে বিস্তাৰবাদী চীনৰ মর্মস্থলত ভালদৰেই আঘাত হানিব৷ দেশখনক ইতিমধ্যে আমেৰিকা যুক্তৰাষ্ট্রই টাইৱানক ইণ্ডো–প্রশান্ত মহাসাগৰীয় নীতিত অন্তর্ভুক্ত কৰিছে৷ এই বিশাল অঞ্চলটোত ভাৰতৰো যথেষ্ট প্রভাৱ আৰু গুৰুত্ব আছে৷ ভাৰতে যদি টাইৱানক অঞ্চলটোক লৈ প্রস্তুত নীতিৰ অংশ হিচাপে লয়, তেন্তে এয়া হ’ব চীনৰ বাবে মোক্ষম আঘাত৷ তদুপৰি, টাইপেই প্রশাসনে দক্ষিণৰ ছখন দেশ অর্থাৎ ভাৰত, বাংলাদেশ, পাকিস্তান, ভূটান, নেপাল, শ্রীলংকাৰ সৈতে সম্পর্ক স্থাপনৰ বাবে আনুষ্ঠানিকভাৱে পদক্ষেপ গ্রহণ কৰিছে৷ এইক্ষেত্রত টাইৱানৰ প্রতি ভাৰতে দেখুওৱা আগ্রহে দেশখনক ভাৰতৰ অনুগামী হিচাপে গঢ়ি তুলিবলৈ সক্ষম হ’ব৷
টাইৱানৰ সৈতে ভাৰতৰ অদ্যাপি আনুষ্ঠানিক কূটনৈতিক সম্পর্ক নাই৷ দেশখনৰ সৈতে সম্পর্কত সদায়েই চীনৰ ছায়াটোৱে ক্রিয়া কৰি আহিছিল৷ বিশেষকৈ কংগ্রেছৰ শাসন কালত ভাৰতে টাইৱানৰ সৈতে সম্পর্ক স্থাপনত চীনৰ প্রতিক্রিয়ালৈ চাই অগা–পিছা নীতি গ্রহণ কৰি আহিছিল৷ অৱশ্যে ইয়াৰ মাজতে ২০১০ চনত নতুন দিল্লীয়ে এটা তাৎপর্যপূর্ণ পদক্ষেপ গ্রহণ কৰিছিল৷বর্ষটোৰ ডিচেম্বৰত চীনৰ তদানীন্তন ৰাষ্ট্রপতি ভাৰত ভ্রমণলৈ আহোঁতে দুয়োপক্ষই যৌথভাৱে সদৰী কৰা ঘোষণা–পত্রত ভাৰতে এক চীন নীতিৰ ডল্লেখ কৰা হোৱা নাছিল৷ টাইৱানৰ সৈতে প্রকৃতার্থত সম্পর্ক স্থাপনৰ গতিটো আৰম্ভ হয় নৰেন্দ্র মোদীৰ শাসন কালৰ পৰা৷ নৰেন্দ্র মোদীয়ে শপতগ্রহণ অনুষ্ঠানত ভাৰতস্থিত টাইৱানৰ ৰাষ্ট্রদূত টুং–কোৱাং–টিয়েনক আমন্ত্রণ জনাইছিল৷ ইয়াৰ অর্থ এইটো নহয় যে এনডিএৰ শাসনকালত টাইপেইৰ সৈতে ভাৰতৰ সম্পর্ক এটা গতিত প্রৱাহিত হৈ আছিল বা আছে৷ ২০১৮ চনত টাইৱানৰ মহিলা সাংসদৰ প্রতিনিধি দল এটা ভাৰতলৈ অহাত চীনে তীব্র প্রতিবাদ কৰাৰ পাছত দুয়োখন টাইৱানৰ সৈতে ভাৰতৰ গতি মন্থৰ হ’বলৈ ধৰে৷ ই পুনৰ চর্চালৈ আহে চলিত বর্ষৰ ২০ মে’ত৷ টাইৱানৰ নৱনির্বাচিত ৰাষ্ট্রপতি চাই ইং–ৱেনৰ ভার্চুৱেল শপতগ্রহণ অনুষ্ঠানত বিজেপিৰ দুই সাংসদ মীনাক্ষি লেখী আৰু ৰাহুল কাছৱানে অংশগ্রহণ কৰাত৷ এইবাৰো চীনে ভাৰতৰ বিৰুদ্ধে অসন্তুষ্টি জাহিৰ কৰে৷ এইদৰে ডত্থান–পতনৰ মাজেৰে গতি কৰা টাইৱানৰ সৈতে সম্পর্কক কিন্তু এতিয়া গতি দিয়াৰ সময় আহিল বুলি ভাৰতৰ কূটনৈতিক মহলে মত প্রকাশ কৰিছে৷ গালোৱান কাণ্ডৰ পাছত চর্চাটো অধিক হৈছে৷ ইয়াৰ কাৰণো নথকা নহয়৷ লাডাখ তথা সীমান্তৱর্তী বিভিন্ন অঞ্চলত সময়ে সময়ে আগ্রাসন দেখুৱাই বিস্তাৰবাদী চীনে ভাৰতৰ সার্বভৌমত্বক আজিলৈকে সন্মান নজনালে৷ গালৱান ডপত্যকাতো নিজেই সংঘাতৰ পাতনি মেলি ভাৰতৰ ভূমি দখল কৰাৰ চেষ্টা চলালে৷ অৰুণাচলৰ ক্ষেত্রত দেশখনে সদায়েই ভাৰতৰ সার্বভৌমত্বক অপমান কৰি আহিছে৷ এনে প্রেক্ষাপটত চীন অসন্তুষ্ট বুলি ভাবি টাইৱানৰ সৈতে দূৰত্ব বজাই ৰখাৰ কোনো অর্থ নাই৷ ইয়াৰ বিপৰীতে আর্থিক, সামৰিক তথা ইণ্ডো–প্রশান্ত সাগৰীয় অঞ্চলত ভাৰতৰ প্রভুত্ব বৃদ্ধি, চীনৰ সৈতে চকুত চকু থৈ কথা কোৱাৰ নীতিক প্রকৃতার্থত কার্যকৰী কৰিবলৈ হ’লে, ভাৰতে টাইৱানক অধিক ওচৰ চাপি আনিব লাগিব৷ এইবাবেই অসম সন্তান গৌৰাংগলাল দাসৰ কার্যকাল অতি প্রত্যাহ্বানেৰে ভৰা হ’ব৷ তেওঁৰ দক্ষতা–পাৰদর্শিতাৰ্ ওপৰত ভাৰত–চীনৰ অনাগত দিনৰ সম্পর্ক ভালেখিনি নির্ভৰ কৰিব৷