ভাৰতৰে সংঘাতত এখন বৃহৎ বজাৰ হেৰুৱাব চীনে

নিয়মীয়া বাৰ্তা ২০ জুনঃ ভাৰতে ঘোষণা কৰা ‘অর্থনৈতিক যুদ্ধ’ৰ পৰিপ্রেক্ষিতত বিনিয়োগ–ৰপ্তানিৰ এখন বৃহৎ বজাৰ হেৰুৱাব লাগিব ৰঙা চীনে৷ কিয়নো ভাৰতত চীনা সংস্থা–কোম্পানীৰ আছে বহু বিনিয়োগ৷ তাৰ সমান্তৰালভাৱে প্রতিবছৰে চীনৰ পৰা ভাৰতলৈ ৰপ্তানি হয় কেইবালাখ কোটি টকাৰ সা–সামগ্রী৷ প্রকৃতার্থত মাৰাত্মক ক’ভিড–১৯ সংক্রমণৰ পাছতেই ভাৰতত চীনা সামগ্রী বর্জনৰ দাবী উত্থাপন হৈছে৷ এই দাবীয়ে এতিয়া নতুন গতি লাভ কৰিছে লাডাখৰ ৰক্তক্ষয়ী সংঘর্ষৰ লগে লগে৷ কেৱল ভাৰত চৰকাৰেই নহয়, প্রায় ৭ কোটি সৰু–বৰ ব্যৱসায়ীৰ ডমৈহতীয়া প্রতিষ্ঠান কনফেডাৰেচন অৱ অল ইণ্ডিয়া ড্রেডার্ছৰ তৰফৰ পৰাও চীনা সামগ্রী বর্জন কৰাৰ আহ্বান জনোৱা হৈছে৷ ইয়াৰ সমান্তৰালভাৱে চীনৰ বিৰুদ্ধে ‘অর্থনৈতিক যুদ্ধ’ৰ অংশীদাৰ হৈছে দেশৰ ১৩০ কোটি জনতা৷ ভাৰতত চীনা সংস্থা–কোম্পানীৰ কিমান পৰিমাণৰ বিনিয়োগ আছে তথা চীনত উৎপাদিত সামগ্রীয়ে কিদৰে ভাৰতৰ বজাৰ দখল কৰিছে, সেই সন্দর্ভত এক সমীক্ষা চলাইছিল ‘গেটৱে হাউছ’–এ৷ কেন্দ্রীয় চৰকাৰ, বিভিন্ন শ্বেয়াৰ বজাৰ, বিদেশী বিনিয়োগ সংক্রান্তীয় প’র্টেল আৰু সংবাদ মাধ্যমত প্রকাশিত তথ্যৰ আধাৰত ভাৰতীয় সংস্থাটোৱে এই সমীক্ষা চলাইছিল৷ সমীক্ষাৰ তথ্য অনুসৰি ভাৰতৰ ৩০টা ‘ইউনিকর্ন’ সংস্থাৰ ভিতৰত ১৮টাতেই আছে চীনা সংস্থা–কোম্পানীৰ বিনিয়োগ৷ ব্যক্তিগত খণ্ডৰ যিবোৰ সংস্থাৰ মূল্য ১০০ কোটি মার্কিন ডলাৰতকৈ বেছি, তেনে সংস্থাসমূহক ‘ইউনিকর্ন’ ৰূপে ধৰা হয়৷ ‘ইউনিকর্ন’ভুক্ত ১৮টা সংস্থাত চীনা বিনিয়োগৰ পৰিমাণ প্রায় ৪০০ কোটি মার্কিন ডলাৰ৷ ইয়াৰ ভিতৰত ভাৰতীয় সংস্থা ইন’ভেটিভ ৰিটেইল কনচেপ্ঢৰ বিগ বাস্কেট ব্রেণ্ডত চীনৰ আলিবাবা গ্রুপ আৰু টি আৰ কেপিটেলৰ বিনিয়োগ আছে ২৫ কোটি মার্কিন ডলাৰ৷ সেইদৰে ভাৰতৰ এ এন আই টেকন’ল’জিছৰ অ’লা ব্রেণ্ডত চীনা বিনিয়োগকাৰী টেনচেণ্ট হ’ল্ডিংছ–ষ্ট্রীডভিউ কেপিটেল–চাইনা ইউৰেচিয়ান ইক’ন’মিক কো–পাৰেচন ফাণ্ডকে ধৰি ৫টা সংস্থাই মুঠ ৫০ কোটি মার্কিন ডলাৰ বিনিয়োগ কৰিছে৷ ভাৰতীয় সংস্থা জছপাৰ ইনফ’টেকৰ স্নেপডিল ব্রেণ্ডত চীনৰ আলিবাবা গ্রুপ আৰু এফআইএইচ ম’বাইলৰ বিনিয়োগৰ পৰিমাণ ৭০ কোটি মার্কিন ডলাৰ৷ এইকেইটা উদাহৰণহে৷ চীনৰ আৰু বহু সংস্থাই ভাৰতৰ ‘ইউনিকর্ন’ত বিশাল পৰিমাণৰ বিনিয়োগ কৰিছে৷ তদুপৰি ১০০ কোটি মার্কিন ডলাৰৰ কম মূল্যৰ সংস্থাতো চীনা কোম্পানীসমূহৰ বিনিয়োগ আছে৷ ‘গেটৱে হাউছ’ৰ সমীক্ষাৰ তথ্য অনুসৰি ই–কমার্চ, মিডিয়া–ছ’চিয়েল মিডিয়া, আন্তঃগাঁথনি, পৰিবহণৰ দৰে অন্ততঃ এনেধৰণৰ ৭৫টা ভাৰতীয় সংস্থাত চীনা বিনিয়োগ আছে৷ ইফালে তথ্য–প্রযুক্তিৰ পৰা আন্তঃগাঁথনিলৈকে, বিনোদনৰ পৰা নিত্য প্রয়োজনীয় সামগ্রীলৈকে– ভাৰতৰ সকলো ক্ষেত্রতে আছে চীনা সামগ্রী বা পৰিসেৱাৰ আধিপত্য৷ সেইদৰে ডিজিটেল জগততো চীনৰ সংস্থাসমূহে ভাৰতত বিগত সময়ছোৱাত ব্যৱসায়িকভাৱে যথেষ্ট সফলতা অর্জন কৰিছিল৷ উইজি ব্রাউজাৰ, শ্বেয়াৰ ইট, টিক্টক, ভিগ’ ভিডি’ৰ দৰে এপসমূহ ভাৰতত যথেষ্ট জনপ্রিয়৷ সমীক্ষাৰ তথ্য অনুসৰি যোৱা ৫ বছৰত ইউটিউবকো জনপ্রিয়তাৰ ক্ষেত্রত চেৰাই গৈছে টিক্টকে৷ কেৱল ভাৰততে টিক্টকৰ প্রায় ২০ কোটি ছাবস্ক্রাইবাৰ আছে৷ ম’বাইল হেণ্ডছেটৰ ভাৰতীয় বজাৰখনতো চীনৰ আধিপত্য ৰমৰমীয়া৷ ‘অর্থনৈতিক যুদ্ধ’ৰ লগে লগে ভাৰতত চীনা সংস্থাসমূহৰ প্রভাৱ নোহোৱা হোৱাৰ সম্ভাৱনাই প্রকট৷ উল্লেখ্য যে ৰাষ্ট্রায়ত্ত খণ্ডৰ টেলিকম প্রতিষ্ঠান বি এছ এন এলক চীনৰ কোম্পানী তথা চীনত নির্মিত সামগ্রী ব্যৱহাৰ নকৰিবলৈ কেন্দ্রৰ সংশ্লিষ্ট মন্ত্রালয়ে ইতিমধ্যে নির্দেশ দিছে৷ টেলিকমিডনিকেচন খণ্ডৰ পিছত কালি ভাৰতীয় ৰে’লৱেই ৰে’ল প্রকল্পৰ পৰাও চীনা প্রতিষ্ঠানক অপসাৰণ কৰাৰ সিদ্ধান্ত গ্রহণ কৰিছে৷ কানপুৰৰ পৰা দীনদয়াল ডপাধ্যায় ষ্টেচনলৈকে ৪১৭ কিলোমিটাৰৰ ৰে’লপথছোৱাত ‘ছিগনেল’ আৰু ‘টেলিকমিডনিকেচন’ৰ বাবে চীনৰ ‘বেইজিং নেচনেল ৰে’লৱে ৰিছার্চ এণ্ড ডিজাইন ইনষ্টিটিডট অৱ ছিগনেল এণ্ড কমিডনিকেচন’ক দায়িত্ব প্রদান কৰা হৈছিল৷ ২০১৬ চনত চীনৰ এই প্রতিষ্ঠনটোক এই দায়িত্ব প্রদান কৰা হৈছিল৷ প্রকল্পটোৰ বাবে ধার্য কৰা হৈছিল ৪৭১ কোটি টকা৷ তদুপৰি ৩০,২৭৪ কোটি টকীয়া দিল্লী–মীৰাট ৰেপিড ড্রানজিট ছিষ্টেম প্রকল্পতো ভাৰতৰে সংঘাতৰ পৰিণতিত চীনৰ সাংহাই টানেল ইঞ্জিনীয়াৰিং কোঃ লিমিটেডে মুখথেকেচা খোৱাৰ ইংগিত স্পষ্ট হৈ পৰিছে৷