বিশেষ লেখা : বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মক স্মৰণ
ভয়ৰ পৰা আত্মবিশ্বাস, হিংসাৰ পৰা শান্তি : বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মক স্মৰণ
প্রমোদ বড়ো
বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মৰ ৬৭সংখ্যক জন্ম জয়ন্তীত অসমৰ মাননীয় মুখ্যমন্ত্রী ড০ হিমন্ত বিশ্ব শর্মা ডাঙৰীয়াই বডোফাৰ ওপজা দিনটোক ছাত্র দিৱস হিচাপে ঘোষণা কৰাৰ বাবে তেওঁলৈ কৃতজ্ঞতা জ্ঞাপন কৰিছোঁ৷ সমগ্র ৰাজ্যতে দিৱসটো পালন আৰু উদযাপন কৰা হ’ব৷ এই উল্লেখযোগ্য স্বীকৃতিটো অসমৰ শান্তিপূর্ণ সহাৱস্থানৰ নীতিৰ ক্ষেত্রত জনজাতীয় আৱেগক পুনৰ ঐক্যতাৰে সংযোগ কৰাৰ এটা দূৰদর্শী পদক্ষেপ৷
ঘৃণা, অৱহেলা, ক্ষোভ, দমন, অত্যাচাৰ, বৈষম্যৰ ভয়বোৰ লাঘৱ হৈ পৰিব আৰু ইতিহাসৰ গতিপথ সলনি হ’ব– এইটো মাথোঁ এটা প্রজন্ম পূর্বলৈকে কল্পনাৰো অগোচৰ আছিল৷ বড়ো জনসাধাৰণৰ তিনিটা প্রজন্মক বঞ্চনা, বৈষম্য আৰু নিজৰ ভূমিতে আত্মপৰিচয় হেৰুৱাৰ ভয়ে গ্রাস কৰিছিল৷ চাৰি দশকৰো অধিক সময়ৰ পাছত এতিয়া মিলন আৰু পুনৰ গঠনৰ পথ স্পষ্ট হৈ পৰিছে ৷
মই প্রকৃতিৰ নিয়মক বিশ্বাস কৰোঁ৷ হয়ে আমাক শক্তি আৰু প্রতিৰোধ ক্ষমতা প্রদান কৰে৷ বড়োসকলৰ পিতৃ উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মৰ ৬৭সংখ্যক জন্ম জয়ন্তীত আজি তেওঁৰ আটাহতকৈ মূল্যৱান উক্তি ‘জীয়াই থকা আৰু জীয়াই থাকিবলৈ দিয়া’ক স্মৰণ কৰিছোঁ৷ উক্তিটো প্রকৃতিৰ নিয়মৰ সৈতে প্রত্যক্ষভাৱে জড়িত৷ প্রকৃতিত পৃথিৱীত বাস কৰা সকলো জীৱৰ মাজত এটা পৰিৱেশতন্ত্র আছে৷ প্রাণীজগতত নিজৰ মাজত সকলো সংঘাত আৰু সংগ্রাম সত্ত্বেও বাহিৰৰ হস্তক্ষেপ অবিহনে সেইবোৰ জীয়াই থাকে৷ উদ্ভিদৰ জগতখনতো ডাঙৰ বৃক্ষ এজোপাৰ তলত ক্ষুদ্র ক্ষুদ্র ভূমি আৰু গছৰ বিকাশ ঘটে৷ সেইবোৰে সুস্থ পৰিৱেশৰ বাবে প্রত্যাহ্বানৰ সন্মুখীন হৈও একেলগে তিষ্ঠি থাকে৷ কিন্তু আমি মানুহে নিজৰ স্বার্থৰ বাবে গঢ়োঁ আৰু ভাঙি লওঁ৷ পৃথিৱীৰ বহু সভ্যতা এটা প্রজন্মই সৃষ্টি কৰিছিল আৰু আন এটা প্রজন্মই ধবংস কৰিছিল৷ তথাপি একবিংশ শতিকাত তিষ্ঠি থকাৰ বাবে আশা অব্যাহত থাকিল৷ প্রকৃতিৰ নিয়মৰ লগত খাপ খুৱাই আমি নিখুঁত সিদ্ধান্ত ল’বলৈ সক্ষম হওঁ৷ ভৱিষ্যতৰ বাবে নিখুঁত সিদ্ধান্ত লোৱাৰ আটাহতকৈ উত্তম উপায় হ’ল কমেও ৩০ৰ পৰা ৪০ বছৰ পাছলৈ ঘূৰি চাব লাগে৷
আজি আমি ছাত্র দিৱস উদযাপন কৰোঁতে বড়োৰ পিতৃজনাই বড়োৰ ভাষা, সংস্কৃতি, পৰিচয়ৰ সুৰক্ষা আৰু সর্বাংগীণ উন্নয়নৰ ক্ষেত্রত বিৰাজমান অনিশ্চয়তাক বড়োসকলৰ মাতৃভূমিৰ ভেটিত যোগ্য–ভোগ্য–বসুন্ধৰা নীতিৰে বিশ্লেষণ কৰিছিল৷ কিন্তু সংবিধানৰ গণ্ডীৰ ভিতৰত সমাধান বিচাৰি উলিওৱাৰ ক্ষেত্রত তেওঁৰ ইতিবাচক চিন্তাই তদানীন্তন কেন্দ্র আৰু ৰাজ্য চৰকাৰকে ধৰি ৰাজনৈতিক নেতৃত্বৰ পৰা উপযুক্ত সঁহাৰি পোৱা নাছিল৷ ইয়ে সঁহাৰিৰ প্রয়োজন হোৱা লোকসকলৰ সন্মুখত তেওঁক এটা প্রত্যাহ্বান হিচাপে গঢ়ি তুলিছিল৷ প্রত্যাহ্বান আৰু সঁহাৰি শব্দ দুটা অমূল্য৷ মহান ইতিহাসবিদ আর্নল্ড জে টয়নবীয়ে কোৱা অনুসৰি ‘প্রত্যাহ্বান আৰু সঁহাৰি’ এই দুটা শব্দৰ দ্বাৰা ইতিহাস লিখা হয়৷ শব্দ দুটাৰ অর্থ বুজিব নোৱাৰা বাবে শতিকাজুৰি একেৰাহে প্রজন্মই বৃহৎ মূল্য দি আহিছে৷ এইটোও বিশ্বৰ বিভিন্ন অঞ্চলৰ ইতিহাসৰ পৰা স্পষ্ট হৈ পৰিছে৷
বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মৰ তিনি বছৰীয়া আন্দোলনৰ ইতিহাস আমি সকলোৱে জানো৷ আন্দোলনটো ১৯৮৭ চনৰ ২ মার্চৰ পৰা ১৯৯০ চনৰ ১ মে’লৈ তেওঁ স্বর্গবাসনলৈ ৰাওনা হোৱা সময়লৈকে চলিছিল৷ কিছুমান ন্যস্তস্বার্থই এটা ধাৰণাৰ সৃষ্টি কৰিছিল যে উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মই বড়োৰ আত্মনিয়ন্ত্রণৰ আন্দোলন আৰম্ভ কৰিছিল৷ কিয়নো তেতিয়াৰ শাসকীয় আৰু শাসন ব্যৱস্থাহ তেওঁক ৰাজনৈতিকভাৱে গ্রহণ কৰা নাছিল৷ কম সময়ৰ ভিতৰতে গতি লাভ কৰা আন্দোলনৰ প্রভাৱক নস্যাৎ কৰিবলৈ সৃষ্টি কৰা এহটো বাস্তৱিকতে এটা ভুল কাহিনী৷ ‘যেতিয়া ঘৃণা, অৱহেলা আৰু সমাজৰ আটাহতকৈ যোগ্য শ্রেণীটোৱে সুযোগটো হাতৰ মুঠিত ধৰিবলৈ চৌদিশে দৌৰি ফুৰাৰ অঘোষিত যুদ্ধখন চলিছিল, তেতিয়া সমাজৰ বিচ্ছিন্ন আৰু অন্বেষিত শ্রেণীটোৰ বাবে আন্দোলন, বিপ্লৱৰ জৰিয়তে নিজৰ অধিকাৰ লাভ কৰাৰ বাহিৰে আন উপায় নাছিল৷’– এইটো আছিল বডোফাই মহানায়কৰ দৰে দিয়া নেতৃত্বৰ এটা আহ্বান৷ সেয়া আছিল বড়ো জনসাধাৰণক ন্যায় আৰু উন্নত ভৱিষ্যতৰ পথৰ দিশে লৈ যোৱা বিকনৰ পোহৰৰ দৰে৷ যদি তেতিয়াৰ চৰকাৰৰ সঁহাৰি সাংবিধানিক কাঠামোৰ ভিতৰত বড়োসকলে নিজৰ অধিকাৰ, মর্যাদা আৰু সততা ৰক্ষাৰ বাবে কৰা আবেদনৰ ক্ষেত্রত বিবেচনাশীল হ’লহেঁতেন, তেওঁলোকে ভাবুকি অনুভৱ নকৰিলেহেঁতেন আৰু প্রত্যাহ্বানৰ সৈতে নিজৰ প্রত্যাহ্বান প্রতিহত কৰাৰ আশ্রয় ল’লেহেঁতেন৷ পূজনীয় বডোফাই ক’লে– আমি যি ভাষা কওঁ, সেয়া আমাৰ ভাষা৷ আমাৰ বাবে হ অতি মিঠা আৰু আমি হয়াক লৈ বহুত গৌৰৱান্বিত৷ কিন্তু ই আন কোনো ভাষাৰ প্রতি ভাবুকিৰ সৃষ্টি নকৰে আৰু কোনো ভাষাকো নাকচ নকৰে৷ ঠিক আন ভাষাৰ দৰেহ ইও জীয়াই থাকিব বিচাৰে৷ বড়ো আন্দোলনৰ উদ্দেশ্য অশান্তিৰ সৃষ্টি কৰা বা বড়ো সম্প্রদায়ৰ সৈতে সহঃ অস্তিত্বশীল কোনো সম্প্রদায়ক ভাবুকি দিয়া নাছিল৷ যেতিয়া সঁহাৰিৰ ঠাইত কোনো প্রত্যাহ্বান আহিছিল, তেতিয়া প্রত্যাহ্বানৰ উত্তৰ এটা প্রত্যাহ্বানৰ সৈতে দিয়া হৈছিল৷ সেয়া ২০২০ চনলৈকে চলি থাকিল৷ যাৰ ফলত হাজাৰ হাজাৰ লোকে প্রাণ হেৰুৱালে, সম্পত্তিৰ ক্ষতি হ’ল, সহঃ নাগৰিকৰ মাজত বিভাজন হ’ল আৰু সেই সময়ৰ ৰাজনৈতিক নেতৃত্ব আৰু চৰকাৰৰ সৈতে সম্পূর্ণ আস্থাৰ ঘাটি হ’ল৷
মিলন, আলোচনা, পুনৰ সংযোগ, শান্তি আৰু স্থিতিশীলতা গঢ়ি তোলাৰ অংশ হিচাপে আমি আমাৰ বহু ভাল সময়, ধন আৰু অন্যান্য মানৱ সম্পদ বিনিয়োগ কৰিছোঁ৷ আন এটা উদ্ধৃতিত বডোফাই কৈছিল– আমি যি পৰিৱেশত বাস কৰোঁ, সেয়াই আমাৰ পৰিৱেশ৷ আমি তাৰ সন্তান৷ আহক, আমি প্রতিটো বন্ধ হৈ থকা চকু ধুই প্রতিটো সৃষ্টিক মৰম আৰু যত্নৰে আৱৰি ৰাখোঁ৷
তেওঁ মানুহে জীয়াহ থাকিব পৰা আৰু স্বতন্ত্রভাৱে চিন্তা কৰিব পৰা আৰু নিজৰ সমাজৰ বাবে কাম কৰিব পৰা পৰিৱেশ গঢ়ি তুলিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল৷ আৰু বিশ্বৰ সর্ববৃহৎ গণতন্ত্রৰ নাগৰিক হিচাপে আমাৰ অধিকাৰ আৰু কর্তব্যৰ প্রতি সংবেদনশীল হ’বলৈ তেওঁ বড়ো সম্প্রদায় আৰু লগতে অসমৰ জনজাতীয় জনগোষ্ঠীকো সংগঠিত আৰু সংবেদনশীল কৰি তুলিলে৷ আর্থ–সামাজিক আৰু শৈক্ষিক বিকাশৰ প্রয়োজনীয়তা বুজি পোৱাত আৰু জনসাধাৰণৰ মাজত পৰিচয় আৰু সংস্কৃতিৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্রত তেওঁ বহুখিনি অৱদান আগবঢ়াইছিল যদিও বড়ো সম্প্রদায়ে আমাৰ মৰমৰ কেহজনমান ভাহ–ভনীক হেৰুৱালে৷ আজি আমি গৌৰৱান্বিত যে বডোফা–অসমৰ জনজাতীয় ৰাইজৰ আকাংক্ষাৰ অধিকাংশই সাধন আৰু পূৰণৰ প্রক্রিয়াত আছে৷ শেহতীয়াকৈ সমাপ্ত হোৱা বড়োলেণ্ড আন্তঃৰাষ্ট্রীয় জ্ঞান মহোৎসৱৰ দৰে পদক্ষেপে বড়োলেণ্ডক আটাহতকৈ ইতিবাচকভাৱে বিশ্বৰ কেন্দ্রবিন্দুলৈ আনে, তেতিয়া বডোফাৰ স্থিতিটোক ন্যায্যতা প্রদান কৰা হ’ব৷
তেওঁ কেৱল আন্দোলন আৰু আন্দোলনৰ ভেটি স্থাপন কৰাই নহয়– বিপ্লৱ, সংস্কাৰ, সুৰক্ষা আৰু সমাজৰ সর্বাংগীণ উন্নয়নৰ ভেটিও স্থাপন কৰিছিল৷ যেতিয়া প্রজন্মই বিভিন্ন যুগৰ বিভিন্ন নেতাৰ মূল্যৱান ধাৰণাবোৰ বুজি পায় আৰু যেতিয়া তেওঁলোকৰ দৃষ্টিভংগীৰ ভিত্তিত বিজ্ঞানসন্মতভাৱে সামাজিক উত্থানৰ ডিজাইন উৎপন্ন হয়, তেতিয়া হ এখন সমাজক নতুন উচ্চতালৈ লৈ যায়৷ তথাপি যেতিয়া কোনোবাৰ মহান ধাৰণাৰে মৃত্যু হয়, তেতিয়া পৰৱর্তী প্রজন্মত এটা শূন্যতা ৰৈ যায়৷ ফলত প্রজন্মৰ লক্ষ্য সলনি হয়, জনসাধাৰণৰ মাজত অনিশ্চয়তা আহে আৰু ফলত সমগ্র দৃষ্টিভংগী আৰু অভিযান বিঘ্নিত হয়৷
তেওঁ সন্মুখৰ পৰাই এনে পৰিস্থিতিৰ ব্যৱস্থা কৰিবলৈ নেতৃত্ব দিছিল যাতে মানুহে স্বাধীনভাৱে জীয়াহ থাকিব পাৰে, নিজৰ বাবে চিন্তা কৰিব পাৰে আৰু নিজৰ সমাজলৈ অৰিহণা যোগাব পাৰে৷ ইয়াৰ উপৰি তেওঁ বড়ো সম্প্রদায়ৰ লগতে অসমৰ জনজাতীয় জনসাধাৰণক বিশ্বৰ সর্ববৃহৎ গণতন্ত্রৰ নাগৰিক হিচাপে অধিকাৰ আৰু দায়িত্বৰ প্রতি সচেতন হ’বলৈ জগাই তুলিছিল, সংগঠিত কৰিছিল আৰু সংবেদনশীল কৰি তুলিছিল৷ আর্থ–সামাজিক আৰু শৈক্ষিক বিকাশৰ গুৰুত্বৰ বিষয়ে সাধাৰণ জনসাধাৰণৰ জ্ঞানৰ লগতে জনসাধাৰণৰ পৰিচয় আৰু সংস্কৃতিৰ সুৰক্ষা আৰু সংৰক্ষণৰ ক্ষেত্রতো তেওঁ উল্লেখযোগ্য অৱদান আগবঢ়াইছিল৷ আমাৰ সমাজে আমাৰ মৰমৰ কেইজনমান ভাহ–ভনীক হেৰুৱাই পেলোৱাৰ পাছতো আমি গৌৰৱেৰে ক’ব পাৰোঁ যে অসমৰ জনজাতীয় জনসাধাৰণৰ আকাংক্ষাক প্রতিনিধিত্ব কৰা বডোফাই ৰূপৰেখা দাঙি ধৰা উচ্চাকাংক্ষাৰ সৰহভাগেই বর্তমান সাধন আৰু পূৰণ হৈ আছে৷
বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মই নির্ধাৰণ কৰা লক্ষ্য অনুসৰি সদৌ বড়ো ছাত্র সন্থা আৰু বড়ো সমাজৰ অন্যান্য অংশীদাৰসকলে নিজৰ কামৰ প্রতি যথেষ্ট দায়বদ্ধতা প্রদর্শন কৰি বড়ো সমাজৰ সর্বাংগীণ উন্নতিৰ অভিযান হাতত লৈছে৷ সাম্প্রতিক পৰিস্থিতিত জাতিটোৰ নেতৃত্বত আছে প্রধানমন্ত্রী নৰেন্দ্র মোদী আৰু গৃহমন্ত্রী অমিত শ্বাহৰ দৰে অসাধাৰণ ব্যক্তি, দুয়োজনেই সমাজৰ লক্ষ্যৰ বুজ লোৱা আৰু নির্ণায়ক কার্যৰে সেই ইচ্ছাক সম্বোধন আৰু গ্রহণ কৰাৰ ক্ষমতাত ব্যতিক্রমী প্রহেলিকাৰ টুকুৰাবোৰ একেলগে ৰখা, পাহৰি যোৱা আৰু ক্ষমা কৰাৰ, ইজনে সিজনৰ লগতো শান্তি স্থাপন কৰাত বিশ্বাসী৷ সাধক আৰু দাতাৰ ভূমিকাত মানুহে সবকে সাথ সবকে বিকাশৰ বাবে ক্লেৰিয়ান আহ্বান গ্রহণ কৰা উচিত৷ কাৰণ ভাৰতৰ দৰে বিশাল আৰু গণতান্ত্রিক দেশখনত এনে লোক আছে যিসকলে একাধিক ভাষা কয়৷ বিভিন্ন সাংস্কৃতিক পটভূমিৰ পৰা আহিছে আৰু জনগাঁথনিগত আৰু আর্থ–সামাজিক ক্ষেত্রত উল্লেখযোগ্য তাৰতম্য আছে৷ পৰিস্থিতিটোত আনতকৈ ভালকৈ নেতাৰ লগত আমি থিয় দিয়া উচিত আৰু আমাৰ পথ যাতে মসৃণ আৰু অর্থপূর্ণ দুয়োটা দিশতে হয়, সেইটো নিশ্চিত কৰা উচিত৷ বডোফা বড়ো সমাজৰ ত্রাণকর্তা হৈ থকাৰ বাবে বডোফা উপেন্দ্রনাথ ব্রহ্মৰ দৃষ্টিভংগীক আঁকোৱালি লৈ আৰু বাস্তৱত পৰিণত কৰি সন্মান জনোৱাৰ দায়িত্ব আন যিকোনো জনগোষ্ঠীৰ তুলনাত বড়ো জনসাধাৰণৰ অধিক৷