বিহাৰ বিধানসভাৰ সদনত আস্থা ভোটত জয়ী নীতিশ কুমাৰ
নিয়মীয়া বাৰ্তা ডিজিটেল, ১২ ফেব্ৰুৱাৰীঃ বিহাৰ বিধানসভাৰ ফ্ল’ৰ টেষ্টত জয়ী হৈছে নীতিশ কুমাৰ। তেওঁৰ পক্ষত ১২৯টা ভোট দিয়াৰ বিপৰীতে মূল বিৰোধী দল আৰজেডিয়ে ৱাক আউট কৰে। অৱশ্যে ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ কেইঘণ্টামান পূৰ্বে প্ৰাক্তন উপ-মুখ্যমন্ত্ৰী তেজস্বী যাদৱে ৰাজ্যত বৃহৎ পৰ্যায়ত খেলা হোৱাৰ কথা কৈছিল। কেৱল এয়াই নহয় কালি নীতিশৰ বহু বিধায়ক নিৰুদ্দেশ হোৱা দেখা গৈছিল। কেৱল নিৰুদ্দেশ হোৱাই নহয় ইয়াৰে তিনিজন বিধায়কৰ ফোনো বন্ধ কৰি দিয়া হৈছিল। ইয়াৰ পিছতে এই বিধায়কসকলে কাইলৈৰ পৰা ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ পূৰ্বে তেজস্বীৰ পক্ষলৈ গৈ নীতিশক বিশ্বাসঘাতকতা কৰিবলৈ ওলাইছে বুলি আলোচনা তীব্ৰতৰ হ’বলৈ ধৰিলে। এনে পৰিস্থিতিত প্ৰশ্ন উত্থাপন হয় যে নীতিশ কুমাৰে এৰাতিতে কি কৰিলে যে বিহাৰত খেল খেলিব নোৱাৰিলে আৰজেডিয়ে। নীতিশৰ নাটকীয় গেমত ধূলিসাত বিৰোধী। জনা মতে বিধায়কসকলে মানি লোৱা চৰ্ত – বিহাৰত হিন্দুস্তানী আৱাম মৰ্চাৰ চাৰিজন বিধায়ক আছে আৰু এই বিধায়কসকলৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠতা প্ৰমাণ কৰাত গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছিল যদিও ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ এদিন পূৰ্বে ৬জন বিধায়ক সংস্পৰ্শৰ পৰা আঁতৰি যায়। ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী শ্ৰৱণ কুমাৰৰ বাসগৃহত দলীয় বিধায়কৰ বাবে আয়োজন কৰা ভোজতো তেওঁলোক উপস্থিত নাছিল। অৱশ্যে ইয়াৰে তিনিজন বিধায়ক একেদিনাই ঘূৰি আহিছিল। একে সময়তে ঝাৰখণ্ডৰ পৰা বিহাৰত প্ৰৱেশ কৰাৰ লগে লগে এজন বিধায়ক সঞ্জীৱ কুমাৰক আৰক্ষীয়ে জিম্মাত লৈ যায়। ক্ষুব্ধ বিধায়কসকলৰ সৈতে নীতিশে নিজেই কথা পাতিলে – সূত্ৰৰ পৰা পোৱা তথ্য অনুসৰি নীতিশ কুমাৰে নিজেই সকলো ক্ষুব্ধ বিধায়কৰ সৈতে ফোন কলত কথা পাতি বিহাৰ বিধানসভাত উপস্থিত হ’বলৈ পতিয়ন নিয়াইছিল। জীতন ৰাম মাঞ্জীক পতিয়ন নিয়াবলৈ নিত্যানন্দক পঠিয়াইছিল – ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ এদিন পূৰ্বে নীতিশ কুমাৰে ক্ষুব্ধ মাঞ্জীক পতিয়ন নিয়াব পৰা কামটো কেন্দ্ৰীয় গৃহ ৰাজ্যিক মন্ত্ৰী নিত্যানন্দ ৰায়ক অৰ্পণ কৰিছিল। আজিও প্রাক্তন মুখ্যমন্ত্রী জিতন ৰাম মাঞ্জী বিহাৰ বিধানসভাত উপস্থিত হোৱাৰ পূর্বে নিত্যানন্দই নিজৰ বাসগৃহত প্রায় আধা ঘন্টা সময় তেওঁক লগ কৰে৷ ইয়াৰ মাজতে দুয়োগৰাকী নেতাৰ মাজত আস্থা ভোটৰ কৌশল সন্দৰ্ভত আলোচনা কৰা হয়। এই বৈঠকৰ সময়ত হিন্দুস্তানী আৱাম মৰ্চাৰ চাৰিওজন বিধায়কো তাত উপস্থিত থাকে। দৰাচলতে নীতিশৰ চৰকাৰক সমৰ্থন কৰা নেতা তথা প্ৰাক্তন মুখ্যমন্ত্ৰী জিতন ৰাম মাঞ্জীয়ে ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ পূৰ্বে কেইবাবাৰো নিজৰ দাবী উত্থাপন কৰিছে। তেওঁ কয় যে তেওঁৰ দলক চৰকাৰত দুটা মন্ত্ৰী পদৰ প্ৰতিশ্ৰুতি দিয়া হৈছিল, সেয়া পূৰণ হ’ব লাগে। সম্প্ৰতি মাঞ্জীৰ পুত্ৰ সন্তোষ সুমনকহে মন্ত্ৰী হিচাপে নিযুক্তি দিয়া হৈছে। নীতিশ কুমাৰে ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ পূৰ্বে আনন্দ মোহনৰ পুত্ৰ আৰু অনন্ত সিঙৰ পত্নীৰ যত্ন লৈছিল। দুয়োজনেই আছিল আৰজেডিৰ শিবিৰত। ইয়াৰ উপৰি প্ৰহ্লাদ যাদৱকো শাসকীয় দলৰ শিবিৰত বহি থকা দেখা গৈছিল। অনন্ত সিঙৰ পত্নী নীলম দেৱী মকামাৰ পৰা বিধায়ক, আনন্দ মোহনৰ পুত্ৰ চেতন আনন্দ শিৱহৰৰ। দুয়োকে লালু পৰিয়ালৰ ঘনিষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। দুয়োজনেই নীতিশ কুমাৰৰ দলত যোগদান কৰাৰ বাবে আৰজেডিৰ গেম প্লেন বেয়া হৈ পৰিল। এতিয়া চৰ্চা হৈছে যে আনন্দ মোহনৰ পত্নীয়ে জেডিইউৰ টিকটত বৈশালী বা শিৱৰ আসনৰ পৰা লোকসভা নিৰ্বাচনত অৱতীৰ্ণ হ’ব পাৰে, আনহাতে নীলম দেৱীয়েও নীতিশ কুমাৰৰ পৰা ডাঙৰ পুৰস্কাৰ লাভ কৰিব পাৰে। অনন্ত সিঙৰ মুক্তিৰ কথাও চৰ্চা হৈছে। মজিয়াত উপস্থিত নহ’ল ৫ এন ডি এৰ বিধায়ক। সদনৰ মজিয়াত উপস্থিত নহ’ল জেডিইউৰ তিনিজন বিধায়ক বিমা ভাৰতী, দিলীপ ৰয় আৰু তিনিজন বিজেপি বিধায়ক মিশ্ৰী লাল যাদৱ, ৰশ্মী ভাৰ্মা আৰু ভাগীৰথী দেৱী। বিহাৰ বিধানসভাত মুঠ ২৪৩খন আসন আৰু ইয়াত চৰকাৰ গঠন কৰিবলৈ ১২২খন আসনৰ প্ৰয়োজন। ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ পূৰ্বে এন ডি এৰ সমৰ্থন আছিল ১২৮জন বিধায়কৰ। অৰ্থাৎ এন ডি এৰ সমৰ্থনত সংখ্যাগৰিষ্ঠতকৈ ৫জন বেছি বিধায়ক আছিল। এন ডি এত বিজেপিৰ বিধায়ক আছিল ৭৮জন, হামৰ ৪জন আৰু জে ডি ইউৰ বিধায়ক আছিল ৪৫জন। একে সময়তে এন ডি এতো এজন নিৰ্দলীয় বিধায়কৰ সমৰ্থন আছিল। আনহাতে ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ আগতে বিৰোধীৰ হাতত আছিল মুঠ ১১৪জন বিধায়কৰ সমৰ্থন, যিটো সংখ্যাগৰিষ্ঠতকৈ মাত্ৰ ৮ জন বিধায়ক কম। গ্ৰেণ্ড এলায়েন্সত RJDৰ ৭৯ জন, কংগ্ৰেছৰ ১৯জন আৰু বাঁওপন্থীৰ ১৬জন বিধায়ক। ইয়াৰ উপৰি আছাদুদ্দিন ৱেইছিৰ দল আই আই এম আই এমৰ বিহাৰতো এজন বিধায়ক আছে, যিজন এন ডি এত অন্তৰ্ভুক্ত নহয়, গ্ৰেণ্ড এলায়েন্সতো অন্তৰ্ভুক্ত নহয়। ফ্ল’ৰ টেষ্টক আস্থাৰ ভোট বুলি ক’ব পাৰি। যাৰ জৰিয়তে সিদ্ধান্ত লোৱা হয় যে বৰ্তমানৰ মুখ্যমন্ত্ৰী বা যিকোনো ৰাজ্যৰ চৰকাৰৰ পৰ্যাপ্ত সংখ্যাগৰিষ্ঠতা আছে নে নাই। ফ্ল’ৰ টেষ্টত জনসাধাৰণৰ ভোট লাভ কৰা বিধায়কসকলে নিজৰ ভোটৰ জৰিয়তে চৰকাৰৰ ভৱিষ্যত নিৰ্ণয় কৰে। সদনত চলি থকা এক স্বচ্ছ প্ৰক্ৰিয়া। ইয়াত ৰাজ্যপালে কোনো ধৰণে হস্তক্ষেপ কৰিব নোৱাৰে। ট্ৰাষ্ট ভোটৰ সময়ত বিধায়ক বা সংসদ সদনত ব্যক্তিগতভাৱে উপস্থিত থাকি সকলোৰে সন্মুখত নিজৰ ভোট অৰ্থাৎ সমৰ্থন দিব লাগে। যদি বিষয়টো কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ হয়, তেন্তে এনে পৰিস্থিতিত প্ৰধানমন্ত্ৰীয়ে প্ৰমাণ কৰিব লাগিব যে তেওঁৰ ওচৰত পৰ্যাপ্ত সাংসদৰ সমৰ্থন আছে নে নাই। কিন্তু ৰাজ্যৰ ক্ষেত্ৰত ফ্ল’ৰ টেষ্ট বিধানসভাত অনুষ্ঠিত হয়, আনহাতে কেন্দ্ৰীয় চৰকাৰৰ ক্ষেত্ৰত ফ্ল’ৰ টেষ্ট লোকসভাত অনুষ্ঠিত হয়। মজিয়া পৰীক্ষাত বিধায়ক বা সাংসদ সদনত ব্যক্তিগতভাৱে উপস্থিত থাকি সকলোৰে সন্মুখত নিজৰ ভোট অৰ্থাৎ সমৰ্থন দিব লাগে। এই সমগ্ৰ প্ৰক্ৰিয়াৰ দায়িত্ব সদনৰ অধ্যক্ষৰ ওপৰত। যদি কোনো ৰাজ্যত অধ্যক্ষ নিৰ্বাচিত হোৱা নাই, তেন্তে এনে পৰিস্থিতিত প্ৰটেম অধ্যক্ষ নিযুক্তি দিয়া হয়। এক প্ৰকাৰে এইবোৰ অস্থায়ী বক্তা। যদিও এই সমগ্ৰ প্ৰক্ৰিয়াটো স্বচ্ছ। উচ্চতম ন্যায়ালয়ে ইয়াৰ এটা আদেশত উল্লেখ কৰিছে যে ফ্ল’ৰ টেষ্টৰ সৈতে জড়িত সকলো সিদ্ধান্ত প্ৰটেম অধ্যক্ষই গ্ৰহণ কৰে। ভোটদানৰ ক্ষেত্ৰত প্ৰথম কণ্ঠ ভোট বিধায়কৰ পৰা লোৱা হয়। ইয়াৰ পিছত কোৰামৰ ঘণ্টা বাজি উঠে আৰু সদনত উপস্থিত থকা সকলো বিধায়কক শাসকীয় দল আৰু বিৰোধীত বিভক্ত হ’বলৈ কোৱা হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াত বিধায়কসকলে সদনত “সমৰ্থন বা বিৰোধী” লবীৰ দিশে আগবাঢ়ি যায়। ইয়াৰ পিছত পক্ষত থকা বিধায়ক আৰু বিৰোধী ৰূপত বিভক্ত বিধায়ক গণনা কৰা হয় আৰু তাৰ পিছত অধ্যক্ষই এই ভিত্তিত ফলাফল ঘোষণা কৰে। গণনাৰ সময়ত যদি শাসকীয় দলৰ সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ সংখ্যা থাকে তেন্তে চৰকাৰ ৰক্ষা হয় আৰু যদি চৰকাৰখন যাদুকৰী সংখ্যাৰ পৰা আঁতৰি যায় তেন্তে চৰকাৰ পতিত হয়। যদি কোনো মুখ্যমন্ত্ৰীয়ে সংখ্যাগৰিষ্ঠতাৰ পৰীক্ষাত ব্যৰ্থ হয় তেন্তে তেওঁ পদত্যাগ কৰিব লাগিব।