আজিৰ পৰা ডেৰ বছৰৰ পূর্বে ভাৰতীয় বায়ুসেনাত ৰাফেল যুদ্ধবিমানৰ সংযোজন ঘটা হ’লে যোৱা বছৰৰ ২৭ ফেব্রুৱাৰীত পাকিস্তানৰ সৈতে আকাশমার্গত হোৱা শ্বাসৰুদ্ধকৰ ‘ডগফাইট’ৰ ফলাফল নিশ্চিতভাৱে সম্পূর্ণ বেলেগ হ’লহেঁতেন৷ সম্ভৱতঃ পাকিস্তানৰ এফ–১৬ বিমান ধ্বংস কৰাৰ পিছত ভাৰতীয় পাইলটে শত্রুক কোনো সুযোগ নিদিয়াকৈ নির্বিঘ্ণে দেশলৈ ঘূৰি আহিব পাৰিলেহেঁতেন৷ সম্ভৱতঃ উইং কমাণ্ডাৰ অভিনন্দন ৱর্তমানেও পাক সেনাৰ জিম্মাত এটা নিশা কটাবলগীয়া নহ’লহেঁতেন৷ পলমকৈ হ’লেও ভাৰতীয় বায়ু সেনাত ৰাফেল বিমানৰ সংযোজনে ভাৰতৰ সামৰিক শক্তি বৃদ্ধি কৰিলে৷ কিন্তু চীনৰ সৈতে সীমান্তত ক্রমান্বয়ে উত্তেজনা বৃদ্ধি পাই থকাৰ সময়তে মাত্র ৫খন ৰাফেলৰ আগমনক লৈ ভাৰত আত্মসন্তুষ্টিত ভোগাটো হ’ব মাৰাত্মক ভুল৷ ফ্রান্সৰ পৰা আনিবলগীয়া ৩৬খন ৰাফেলৰ বাকীকেইখন কিমান সোনকালে ভাৰতে আহৰণ কৰিব পাৰে তাৰ পৰাই সামৰিক শক্তি বৃদ্ধিৰ ক্ষেত্রত প্রকৃততে প্রয়োজন অনুপাতে এন ডি এ চৰকাৰ তৎপৰ হৈছেনে নাই তাৰ উমান পোৱা যাব৷ বিগত কেইবাটাও দশক ধৰি সামৰিক অস্ত্র–শস্ত্র আৰু অত্যাধুনিক যুদ্ধবিমান বা তেনেধৰণৰ আন যন্ত্র ক্রয় কৰাৰ ক্ষেত্রত ভাৰতে বিলম্ব কৰাৰ অৱকাশ বিচাৰি পাইছিল৷ কিন্তু এতিয়া আৰু সেই দিন নাই৷ কাৰণ প্রায় চাৰিটা দশকৰ পিছত চীনে সীমা বিবাদক তেওঁলোকৰ এজেণ্ডাৰ সন্মুখলৈ আনিছে আৰু এল এ চি ভাৰতৰ সৈতে মুখামুখি হোৱাৰ বাবে মানসিক আৰু সামৰিকভাৱে সাজু হৈছে৷ এনে পৰিস্থিতিত চীনৰ সৈতে মোকাবিলা কৰিবলৈ ভাৰতে নিজৰ সামৰিক প্রস্তুতি তুংগলৈ নিবই লাগিব৷ মহাশক্তিধৰ চীনক কেৱল ৫খন ৰাফেলেৰে চিন্তাত পেলোৱাটো সম্ভৱ নহয়৷ এই কথা সকলোৱে হূদয়ংগম কৰিব পাৰে৷ কিন্তু ইয়াৰ পিছতো ৰাফেলৰ আগমনক লৈ যি উছাহ দেখিবলৈ পোৱা গ’ল, সংবাদ মাধ্যমেও যি ধৰণে প্রচাৰ চলালে সেয়া বাস্তৱৰ সৈতে একেবাৰে অমিল বুলিয়েই ক’ব লাগিব৷ কিয়নো ভাৰতীয় প্রতিৰক্ষা বাহিনীত প্রয়োজন হোৱা অস্ত্র–শস্ত্র যোগান ধৰাৰ ক্ষেত্রত চৰকাৰে কোনোদিনেই নির্ধাৰিত সময়সীমা পালন কৰিব পৰা নাই৷ এই মুহূর্ততো অস্ত্র–শস্ত্রৰ ক্ষেত্রতো ভাৰতৰ প্রতিৰক্ষা বাহিনী যথেষ্ট পিছ পৰি আছে একমাত্র চৰকাৰী মেৰ–পেঁচৰ বাবে৷ সৌদিনালৈকে ইয়াক লৈ হয়তো খুব বেছি মূৰ ঘমাবলগীয়া নাছিল৷ কিয়নো প্রধান শত্রু পাকিস্তানতকৈ ভাৰতীয় প্রতিৰক্ষা বাহিনীৰ শক্তি স্পষ্টভাৱে অধিক৷ কিন্তু চীনে নিজৰ স্থিতি সলনি কৰি সীমান্তত নতুনকৈ ভাবুকিৰ সৃষ্টি কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ পিছত ভাৰতে এতিয়া প্রতিৰক্ষা বাহিনীৰ প্রয়োজনীয়তা পূৰণৰ দিশটোক সর্বাধিক অগ্রাধিকাৰ দিবই লাগিব৷
কোনো সন্দেহ নাই যে বিশ্বৰ ভিতৰতে ৰাফেল হ’ল অন্যতম সর্বশ্রেষ্ঠ যুদ্ধবিমান৷ ইয়াত হেমাৰৰ (হাইলি এজাইল ম’ডুলাৰ মিউনিছন এক্সটেণ্ডেড ৰেঞ্জ) দৰে উন্নত সুবিধাও আছে৷ কিন্তু ভাৰতে ৫খন ৰাফেল দেশলৈ অনাৰ পিছতহে পর্যাপ্তসংখ্যক হেমাৰ ক্রয়ৰ প্রক্রিয়া আৰম্ভ কৰিছে৷ সেইদৰে বায়ু সেনাবাহিনীত এতিয়াও যুদ্ধবিমানৰ ব্যৱহাৰৰ বাবে মিছাইলৰ সংখ্যা পর্যাপ্ত নহয়৷ চৰকাৰে সময়ৰ অপচয় নকৰাকৈ ফ্রান্সৰ পৰা বাকী ৰাফেলকেইখন স্বদেশলৈ অনাৰ ব্যৱস্থা কৰাৰ লগতে প্রতিৰক্ষাবাহিনীক পর্যাপ্ত সমৰাস্ত্র যোগান ধৰি সম্পূর্ণ সাজু কৰি ৰাখিব লাগিব৷ তেনে এটা পর্যায় নোপোৱালৈকে শত্রুক ভাৰত আক্রমণৰ পৰা বিৰত ৰখাৰ যি প্রচেষ্টা গ্রহণ কৰি অহা হৈছে, সেয়াও আধৰুৱা হৈ থাকিব পাৰে৷ ইতিমধ্যে চীন আৰু পাকিস্তানৰ বিৰুদ্ধে দুই কোণীয়া বা টু ফ্রণ্ট যুদ্ধৰ সম্ভাৱনীয়তাৰ বিষয়টোৱে বিভিন্ন আলোচনাত স্থান লাভ কৰিছে৷ ভাৰতীয় সেনাপ্রধানে এনে এক প্রত্যাহ্বানৰ বাবে সাজু বুলিও মুকলিকৈ ঘোষণা কৰিছে৷ ভাৰতৰ প্রতিৰক্ষা শক্তিক অলপো তুচ্ছ নকৰাকৈ ক’ব পাৰি যে সেনাপ্রধানৰ এই সাহসী ঘোষণা তেতিয়াহে সম্পূর্ণ বিশ্বাসযোগ্য হ’ব, যেতিয়া প্রতিৰক্ষা বিভাগৰ সকলো অস্ত্র–শস্ত্রৰ প্রয়োজনীয়তা চৰকাৰে দূৰ কৰিবলৈ সক্ষম হ’ব৷