নিয়মীয়া বাৰ্তা, ১২ এপ্ৰিলঃ সমগ্ৰ বিশ্বক বিপৰ্যয়ৰ গৰাহলৈ ঠেলি দিয়া ন’ভেল ক’ৰোনা ভাইৰাছৰ ত্ৰাসৰ মাজতে মানৱ সভ্যতালৈ আন এক সংকট নামি আহিছে । ইয়াৰ মূলতেও প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনা । ক’ভিড-১৯ ৰ দ্ৰুত সংক্ৰমণ প্ৰতিৰোধকল্পে পৃথিৱীৰ গৰিষ্ঠসংখ্যক দেশতেই সম্প্ৰতি চলি আছে লকডাউন । যাৰ বাবে বিগত দীৰ্ঘদিন ধৰি একপ্ৰকাৰ স্তব্ধ বিশ্ব । ৰাজপথত যান-বাহন চলাচল তেনেই সীমিত হোৱাৰ বিপৰীতে কল-কাৰখানাসমূহৰ উৎপাদন বন্ধ হৈ আছে । ফলত বায়ুমণ্ডলৰ প্ৰদূষণৰ পৰিমাণ যথেষ্ট পৰিমাণে হ্ৰাস পোৱা বুলি ইতিমধ্যে স্পষ্ট কৰিছে পৰিৱেশ বিজ্ঞানীসকলে । অকল বায়ুমণ্ডলেই নহয়, কল-কাৰখানাসমূহৰ বৰ্জিত পদাৰ্থ, জাহাজ-যন্ত্ৰচালিত নাওৰ চলাচলে ব্যাপক হাৰত দূষিত কৰা ব্ৰহ্মপুত্ৰ-গংগা-যমুনাকে ধৰি দেশৰ বহুকেইখন প্ৰধান নদীৰ জলধাৰা যোৱা দিনকেইটাত পূৰ্বৰ তুলনাত বহুলাংশে স্বচ্ছ হৈ পৰিছে । নিঃসন্দেহে আমাৰ পৰিৱেশৰ বাবে এয়া ইতিবাচক খবৰ । কিন্তু ইয়াৰ মাজতে ইউৰোপিয়ান স্পেচ এজেন্সীৰ এটা গৱেষক বিজ্ঞানীৰ দলে এক চাঞ্চল্যকৰ তথ্য সদৰী কৰিছে । তথ্য অনুসৰি অতি শেহতীয়াকৈ সুমেৰু অঞ্চলৰ বায়ুমণ্ডলৰ অ’জন স্তৰত সৃষ্টি হৈছে এটা বৃহৎ ছিদ্ৰৰ । বিজ্ঞানীৰ দলটোৱে ইয়াক ব্যতিক্ৰমী ঘটনা ৰূপে আখ্যা দিয়াৰ সমান্তৰালভাৱে এই ছিদ্ৰটোৰ আকাৰ সময়ৰ লগে লগে বাঢ়ি যোৱা বুলিও দাবী কৰিছে । বৰ্তমান এই ছিদ্ৰটোৰ আকাৰ ১০ লাখ বৰ্গ কিলোমিটাৰ । কিন্তু অহা তিনি-চাৰিমাহৰ পাছত সেই আকাৰ ২ ৰ পৰা ৩ কোটি বৰ্গকিলোমিটাৰ হোৱাৰ আশংকা প্ৰকাশ কৰা হৈছে ।
বিজ্ঞানীৰ দলটোৰ মতে অ’জন স্তৰত সৃষ্টি হোৱা এই ছিদ্ৰটোৱে পৃথিৱীৰ জনস্বাস্থ্যৰ ওপৰত মাৰাত্মক প্ৰভাৱ পেলাব । উল্লেখ্য যে, অ’জন স্তৰৰ কাৰ্যকৰিতা সম্পৰ্কে প্ৰত্যেকেই অৱগত । সূৰ্যৰ পৰা নিৰ্গত হোৱা জীৱকুলৰ বাবে সাংঘাটিক ক্ষতিকাৰক অতি বেঙুনীয়া ৰশ্মি শোষণ কৰি তাৰ ক্ষতিকাৰক প্ৰভাৱৰ পৰা পৃথিৱীক ৰক্ষা কৰে অ’জন স্তৰে । কিন্তু বায়ুমণ্ডলত মাত্ৰাধিক প্ৰদূষণৰ পৰিণতিত অ’জন স্তৰ যথেষ্ট পাতল হৈ আহিছে । এতিয়া পৃথিৱীৰ সুৰক্ষা কৱচ ৰূপে চিহ্নিত অ’জন স্তৰত বৃহৎ ছিদ্ৰ সৃষ্টি হোৱাৰ লগে লগেই অতি বেঙুনীয়া ৰশ্মিয়ে বাধাহীনভাৱেই গ্ৰাস কৰিব পৃথিৱীৰ ভূপৃষ্ঠক । যাৰ মাৰাত্মক প্ৰভাৱক লৈয়েই সম্প্ৰতি চিন্তিত বিজ্ঞানীসকল । অ’জন স্তৰত হঠাতে কিয় বৃহৎ ছিদ্ৰ সৃষ্টি হ’ল তাৰ কাৰণ বৰ্তমানলৈকে নিৰ্ণিত হোৱা নাই যদিও অত্যধিক ঠাণ্ডা আৰু প্ৰদূষণৰ পৰিণতিতেই এই প্ৰাকৃতিক পৰিঘটনা সংঘটিত হোৱা বুলি প্ৰাথমিকভাৱে ধাৰণা কৰা হৈছে । কিন্তু ইয়াৰ বিপৰীতে একাংশ বিজ্ঞানীৰ মতে, প্ৰদূষণ তুলনামূলকভাৱে কমকৈ থকা মেৰু অঞ্চলৰ তাপমাত্ৰাৰ তাৰতম্যৰ বাবে বায়ুমণ্ডলত এই পৰিৱৰ্তন হোৱা নাই । উষ্ণ আৰু শীতল বায়ুৰ সংঘাতত মেৰু ঘূৰ্ণাৱৰ্তও কম । পিছে ঘূৰ্ণাৱৰ্ত নাথাকিলেও বায়ুমণ্ডলৰ নিৰ্দিষ্ট স্তৰত অ’জন গেছ থাকি যায় । ফলত তাক ভেদ কৰাটো সহজ । সমগ্ৰ বিষয়টোৰ ৰহস্য ভেদ কৰাৰ বাবে বিজ্ঞানীসকলে সম্প্ৰতি গৱেষণা অব্যাহত ৰাখিছে । সুমেৰু অঞ্চলৰ বায়ুমণ্ডলৰ অ’জন স্তৰত সৃষ্টি হোৱা বৃহৎ ছিদ্ৰই পৃথিৱীৰ অৱহাৱাৰ ওপৰত কিমান বিৰূপ প্ৰভাৱ পেলাব , সেয়াও স্পষ্ট হ’ব এই গৱেষণালব্ধ তথ্যতেই ।